200 LAT POLSKIEJ SPÓŁDZIELCZOŚCI

W tym roku mija 200 lat od założenia pierwszej spółdzielni za ziemiach polskich.W 1816 roku ksiądz Stanisław Staszic powołał Hrubieszowskie Towarzystwo Rolnicze dla Ratowania się Wspólnie w Nieszczęściach. Była to pierwsza samopomocowa organizacja chłopska na ziemiach polskich. W chwili powstania Towarzystwo liczyło 329 chłopów.

Oprócz działalności rolniczej zajmowali się produkcją i usługami – posiadało cegielnię, młyn, kuźnię i karczmę. Wypracowane dochody i składki członkowskie były przeznaczone między innymi na opiekę socjalną dla najbiedniejszych, utrzymanie szkoły, stypendia dla zdolnych uczniów. Członkowie Towarzystwa tworzyli także rodziny zastępcze dla sierot. Działał bank pożyczkowy, który udzielał pożyczek pieniężnych i  zbożowych, świadczył również pomoc w przypadkach klęsk żywiołowych.

Towarzystwo przetrwało prawie 150 lat. Stało się to dzięki stworzeniu doskonale zintegrowanego systemu ekonomiczno-społecznego oraz dzięki rosnącemu zainteresowaniu chłopów sprawami Towarzystwa. Dzieło Staszica nie przetrwałoby również tylu lat, gdyby w spółdzielni nie funkcjonowały fundamentalne idee takie jak: równość, solidarność, samorządność, poszanowanie wolności.

Hrubieszowskie Towarzystwo Rolnicze Stanisława Staszica – które stało się doskonałym przykładem instytucji lokalnych działających pod wspólnym „parasolem”, a realizujących rozliczne potrzeby mieszkańców wsi – wyprzedziło o niemal sto lat wiele podobnych inicjatyw powstałych na ziemiach polskich.

Formalnie Hrubieszowskie Towarzystwo Rolnicze Ratowania się Wspólnie w Nieszczęściach zostało zlikwidowane w 1951 roku na mocy dekretu prezydenta Bolesława Bieruta.

Waldemar Broś – Prezes Zarządu Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich Zw. Rew. powiedział:

Spółdzielczość, jako forma działalności gospodarczej, odegrała niebagatelne znaczenie w historii Polski. Uważam, że wciąż może wnosić istotny wkład w rozwój ekonomiczny kraju. Idea spółdzielczości nie zdezaktualizowała się, a wręcz może być skuteczną odpowiedzą na wyzwania nowoczesnej, zglobalizowanej gospodarki XXI wieku. Dotyczy to również spółdzielni sektora spożywczego, w tym mleczarstwa. Dzisiaj działa na rynku ponad 300 spółdzielni, które mają ponad 100 lat.

Źródło: http://staszic.mhs.org.pl/,http://www.spoldzielczoscswietokrzyska.pl/200_LAT_POLSKIEJ_SPOLDZIELCZOSCIhttp://polskaprowincja.pl/index.php/default/article/stanislaw-staszic